Nguồn gốc hai ông thần giữ cửa của người Trung Quốc

Nguồn gốc hai ông thần giữ cửa trong văn hóa Trung Hoa.

Hình ảnh hai ông thần giữ cửa (môn thần) cao lớn, mặt mũi dữ tợn, trên mình mặc giáp, cầm đao lớn đeo cung tên đứng canh ở trước cửa các ngôi đền, miếu, chùa chiền đã khá là quen thuộc với mỗi người dân Á Đông, đặc biệt là ở Trung Quốc và các nước có văn hóa tương đồng trong đó có Việt Nam ta. Dân gian quan niệm rằng hai vị thần này đứng ở trước cửa, thần thái trang nghiêm, tay lăm lăm cầm chắc vũ khí canh giữ không cho ma tà, quỷ quái xâm nhập vào trong nhà gây hại cho người ở trong nhà. Trước cửa chùa miếu thì có tượng môn thần, còn trước cửa nhà dân thì người dân cũng dán tranh vẽ hai vị ấy lên.

Tương truyền vào thời Sơ Đường, Đường Thái Tông (Lý Thế Dân) thường xuyên nằm mơ thấy ma quỷ kêu khóc ném đá vào mình, ngài ngủ không yên giấc. Ngài bèn sai hai vị tướng thân cận và trung thành nhất của mình là Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức hàng đêm đứng canh cho ngài ngủ, cũng từ đó không mơ thấy có ma tà quấy nhiễu nữa. Việc hai ngài canh giữ cho giấc ngủ của vua cũng chính là canh giữ cho giang sơn Đại Đường. Cũng từ ấy, hai ngài được người dân tôn làm môn thần, trường treo dán hình hai ngài ở trước cửa với niềm tin rằng ma mị chẳng thể quấy rối. Tần Thúc Bảo chính là Tả Môn Thần đứng canh ở phía tay trái, Uất Trì Kính Đức là Hữu Môn Thần đứng phía bên tay phải, hai ngài luôn trong tư thế nghiêm nghị, mặt đối mặt.

Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức là hai võ tướng công thần bậc nhất nhà Đường, có công lớn trong trận mạc và hai ông cũng nổi tiếng trong sự biến Huyền Vũ Môn, giết chết Thái tử Lý Kiến Thành và Tề Vương Lý Nguyên Các hai người anh em của Lý Thế Dân; khiến cho Lý Uyên phải nhường ngôi vua lại cho Tần Vương Lý Thế Dân.

Tần Thúc Bảo tên thật là Tần Quỳnh, tự Thúc Bảo, quê ở Lịch Thành tỉnh Sơn Đông. Ông là người giỏi võ có tiếng, kinh qua nhiều trận mạc, từng đánh nhiều trận nổi tiếng trước khi dưới trướng Lý Thế Dân. Sau này đi theo Lý Thế Dân, ông càng lập được nhiều công lao, lại một mực trung thành nên rất được vua tin tưởng và trọng dụng.

Uất Trì Kính Đức tên thật là Uất Trì Cung, tự Kính Đức, quê ở Thiện Dương – Sóc Châu (tỉnh Sơn Tây). Ông là một vị tướng dũng mãnh ít ai bằng, lâm trận cướp giáo địch như trở bàn tay. Ông vốn là tướng đối địch của nhà Đường, rất nhiều tướng Đường bại trận dưới tay ông. Sau này, trong một trận đánh, ông bị đánh bại bởi đạo quân của Tần Vương Lý Thế Dân do Tần Thúc Bảo thống lĩnh. Sau này, Lý Thế Dân vì khâm phục tài năng và sự quả cảm của ông đã cho người khôn khéo thuyết phục Úy Trì Kính Đức đầu hàng, từ đó ông trở thành vị tướng tài ba luôn sát cánh bên vai Tần Vương và lập nhiều chiến công.

Peter Thông Thái.